Treinramp Winsum 1980
Op de mistige vroege ochtend van 25 juli 1980 botsten op het enkelbaans traject Groningen-Roodeschool nabij Winsum twee treinen frontaal op elkaar. De trein uit Groningen reed met een snelheid van 80 km per uur op de trein uit Winsum die net snelheid begon te maken. De trein uit Groningen schoof na de botsing over een lengte van twaalf meter over de ander trein heen.
Het ongeluk gebeurde midden in de weilanden, waardoor de hulpverlening traag op gang kwam. Eerst moest een sloot met zand worden gedempt voordat kraanwagens en ander materieel bij de treinstellen konden komen.
Negen mensen verloren het leven, waaronder de twee treinbestuurders en 21 mensen raakten gewond. Het duurde tot de avond voordat de laatste dode geborgen kon worden.
Na de grote treinramp bij Harmelen in 1962 werd begonnen met de invoering van een nieuw beveiligingssysteem, de ATB, de automatische treinbveiliging, waardoor treinongelukken voorkomen zouden kunnen worden. Omdat het een duur systeem was werd het niet op alle spoorlijnen ingevoerd. Op het traject Groningen-Roodeschool werd gebruik gemaakt van de Centrale Radio Verkeersleidijng. De verkeersleding staat via mobilofoon in contact met alle treinen in zijn gebied. De gesprekken met een machinist worden door alle andere machinisten gevolgd.
De verkeersleiding geeft aan wanneer een trein van een station mag vertrekken en de machinist geeft door wanneer hij op een bepaald station is gearriveerd. De verkeersleiding weet op deze manier welk baanvak vrij is en waar treinen rijden.
Uit de reconstructie van het treinongeluk bleek dat de machinist van de trein uit Groningen meldde dat hij in Sauwerd was aangekomen. Hij kreeg daarna toestemming te vertrekken naar Winsum. De machinist van de trein uit Roodeschool had dit via de mobilofoon kunnen horen. Zonder toestemming van de verkeersleiding vertrok deze trein vanuit Winsum richting Sauwerd. Een botsing was onvermijdelijk.
De redenen waarom de machinist zonder toestemming uit Winsum vertrok zijn niet vastgesteld. Het vermoeden bestaat dat de machinst door de dichte mist meende dat hij op een station eerder, Baflo, was aangekomen. Een station waarvoor geen toestemming nodig was om te vertrekken. Het blijft een vermoeden, want het station in Baflo zag er heel anders uit dan het station in Winsum.
De redenen waarom de machinist zonder toestemming uit Winsum vertrok zijn niet vastgesteld. Het vermoeden bestaat dat de machinst door de dichte mist meende dat hij op een station eerder, Baflo, was aangekomen. Een station waarvoor geen toestemming nodig was om te vertrekken. Het blijft een vermoeden, want het station in Baflo zag er heel anders uit dan het station in Winsum.
Vijfentwintig jaar na de treinramp is een gedenkteken geplaatst.